Mersin Video Eğitim Hayat Boyu Kütüphanesi

AKILCI İLAÇ KULLANIMI VE ANTİBİYOTİKLER

---

Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, ilaçların % 50′sinden fazlası uygun olmayan şekilde reçetelenmekte, temin edilmekte veya satılmaktadır.

 Tüm hastaların yarısı da ilaçlarını doğru şekilde kullanamamaktadır.

Dünya Sağlık Örgütü’nün tahminlerine göre, ilaçların % 50′sinden fazlası uygun olmayan şekilde reçetelenmekte, temin edilmekte veya satılmaktadır.

 Tüm hastaların yarısı da ilaçlarını doğru şekilde kullanamamaktadır.

•2011 yılında Türkiye’de “İlaç Takip Sistemi (ITS)’nden alınan verilere göre eczanelerden satışı yapılan toplam 1.277.367.512 kutu ilacın %16,11 sının Sistemik Antienfektif ilaçlardan oluştuğu;

•Hekimlerinin reçetelerinin izlenmesi, değerlendirilmesi ve kendilerine geri bildirim verilebilmesine imkan veren “Reçete Bilgi Sistemi (RBS)” verilerine göre 2011 yılında birinci basamaktaki aile hekimlerinin düzenlemiş oldukları 129.953.746 reçetenin %34,94’ünün antibiyotik içerdiği saptanmış.

AKILCI İLAÇ KULLANIMI

Kişilerin hastalığına ve bireysel özelliklerine göre;

–Uygun ilacı,

–Uygun sürede,

–Uygun dozda,

–En düşük maliyetle

kolayca sağlayabilmeleri olarak tanımlanmaktadır.

Conference of Experts on the Rational Use of Drugs, World Health Organization, Nairobi, Kenya, WHO/CONRAD/WP/RI, (25-29.12.1985).

Akılcı Olmayan İlaç Kullanımı Örnekleri

•İlaç kullanımında özensiz davranılması

(uygulama yolu, süre, doz..)

•İlaçların gereksiz ve aşırı kullanımı

•Gerekmediği halde çoklu ilaç kullanımı

•İlaçların su yerine başka içeceklerle alınması

•Süresi geçmiş ilaçların kullanılması

•Hekim önerisi dışında uygunsuz kişisel tedavilere başvurulması

•Gereksiz yere enjeksiyon kullanımı

•Gereksiz ve uygunsuz vitamin kullanımı

•Bilinçsiz gıda takviyesi ve bitkisel ürünlerin kullanımı

•İlaç-ilaç etkileşimleri ve besin-ilaç etkileşimlerinin ihmal edilmesi

•Gereksiz antibiyotik kullanımı

Hastaların tedaviye uyumunun azalmasına,

•İlaç etkileşimlerine bağlı istenmeyen sonuçlara,

•Bazı ilaçlara karşı direnç gelişmesine,

•Hastalıkların tekrarlamasına ya da uzamasına,

•Yan etki görülme sıklığının artmasına,

•Tedavi maliyetlerinin artmasına   neden olur.

Akılcı İlaç Kullanımındaki Sorumlu Taraflar

 

•Hekim

•Eczacı

•Hemşire

•Diğer sağlık personeli

•Hasta/ hasta yakını

•Üretici

•Düzenleyici Otorite

•Diğer (Medya, Akademi vb.)

Mikrop Nedir?

•Mikroplar; hastalığa sebep olabilen gözle görülmesi mümkün olmayan küçük canlılardır.

•İnsanda hastalık yapan mikroplar arasında bakteriler, virüsler, mantarlar veya parazitler sayılabilir.

•Her bir etkende kullanılacak ilaç grubu farklıdır. Antibiyotikler ise sadece bakterilere etkilidir.

Antibiyotik Nedir?

•Antibiyotikler, bazı bakterilerin sebep olduğu enfeksiyonların tedavisinde kullanılan bakterileri öldüren ve/veya üremesini durduran ilaçlardır.

•Antibiyotik ateş düşürmez, sadece uygun doz ve şekillerde kullanılan antibiyotik, hastalığın kaynağı olan enfeksiyonu ortadan kaldırdığı için ateş düşer.

•Soğuk algınlığı ve grip çoğunlukla kendi kendine iyileşebilen hastalıklardır ve antibiyotik alımını gerektirmez. İyi bir bağışıklık sistemi bu tür hastalıkları yenebilir.

•Antibiyotik, sizin grip ve soğuk algınlığını atlatmanıza yardımcı olmaz.

•Antibiyotik ağrıyı dindirmez, burun akıntısını ve öksürüğü hafifletmez.

•Antibiyotik, grip ve soğuk algınlığının başkalarına geçişine engel olmaz.

Antibiyotik Direnci

 

•Antibiyotiklerin yanlış nedenlerle veya doğru olmayan biçimde kullanılması, bakterilerin sonraki ilaç tedavilerine karşı direnç göstermesine neden olabilir.

•Antibiyotik direnci, bakterilerin herhangi bir antibiyotiğin varlığına rağmen üreyebilmesi ve enfeksiyon yapabilmesidir.

Direnç Nasıl Meydana Gelir?

Genel olarak, antibiyotiklere dirençli bakterilerin sayısı çok azdır.--> Antibiyotikler kullanıldıklarında hastalığa neden olan bakterileri öldürürler; ancak vücudu enfeksiyonlardan koruyan iyi bakterileri de öldürürler. --> İlaca dirençli bakteriler hayatta kalır ve çoğalırlar. --> Sonuç olarak , ilaca dirençli bakteriler eğemen hale gelir ve yayılırlar.

Bilinçsizce antibiyotik kullanımı, bakterilerin zaferine yardım etmektir !

Bunları Biliyor muydunuz ?

Antibiyotik dozunun yetersiz veya aşırı olmasının yanı sıra doz aralıklarının uygunsuz olması da antibiyotik direncine yol açar.

•Yeni antibiyotiklerin uzun süredir geliştirilmediğini,

•Var olan antibiyotiklerin gereksiz kullanılması ile gelişebilecek olan antibiyotik direnci yüzünden, gerçekten ihtiyaç duyulduğunda kullanılabilecek antibiyotiğin kalmayabileceği düşünülüyor.

       Eğer antibiyotik kullanımı kontrol altına alınamazsa kolaylıkla tedavi edilebilecek bir hastalığın bile, direnç nedeniyle ölümcül olabileceğini, insanlığın antibiyotik öncesi çağa geri dönmek durumu ile karşı karşıya kalınacağı öngörülüyor.

•Artan antibiyotik direncinin günümüzde ve gelecekte antibiyotiklerin etkinliğini tehdit ettiğini;

•Etkili antibiyotikler olmadan yoğun bakım, organ nakli, kanser kemoterapisi, yeni doğan bebeklerin bakımı veya kalça ya da diz protezi ameliyatı gibi yaygın cerrahi işlemlerin uygulanmasının mümkün olamayacağını;

•Antibiyotiklerin, çeşitli hayvan türlerinde birçok hastalığın kontrolü amacıyla kullanıldığını;

•Antibiyotiklerin hayvanlarda bilinçsizce kullanılması ve atık kontrolünün iyi yapılmaması durumunda da antibiyotiklere dirençli bakterilerin geliştiğini ve dolaylı olarak insanların etkilendiğini;

•Ayrıca tarımda kullanılan antibiyotiğin de doğaya karışarak insanı etkilediğini;

biliyormuydunuz.

Her antibiyotik her hastalıkta kullanılmaz!

•Antibiyotik kullanımı için hekim tarafından tanı konmuş bir enfeksiyon varlığı gereklidir.

•Hekim reçete etmedikçe antibiyotik kullanılmamalıdır.

•Daha önceki bir hastalıkta kullanılan antibiyotiğin, tekrar benzer hastalığa yakalanılsa bile hekime danışmadan kullanılmaması gerekir.  

İyileşmek İçin Antibiyotiğe Değil,

Hekiminize Danışın!

 

Hekiminizin önerdiği antibiyotiğin kullanım bilgisi için

eczacınıza danışın! 

İlacınızı sadece eczaneden temin edin !

Çok ilaç değil, doğru ilaç iyileştirir.

 

•Antibiyotikleri ne zaman ve nasıl kullanılacağı hakkında daima hekim ve eczacı tavsiyeleri uygulanmalıdır.

•İlaçlar doğru yoldan, doğru zaman aralıklarında, doğru dozda ve belirtilen süre boyunca  kullanılmalıdır.

•İlaçlar su ile alınmalıdır.

İlacın doğru zamanda alınmasını hatırlatıcı düzenlemeler yapılmalıdır.

Hekim gerekli görmediği halde,

hekimlere antibiyotik yazılması konusunda

ısrarcı olunmamalıdır!

Antibiyotikte değil sağlığınızda ısrarcı olun.

 

•Her boğaz ağrısının,

•Her baş ağrısı ve geniz akıntısının, antibiyotik kullanmayı gerektirecek bir durum olmayabileceği akılda tutulmalıdır.

•Virüslerin veya bakterilerin neden olduğu enfeksiyonlar birbirlerine benzediğinden kişiyi yanıltabilir.

•Hastalığınızın ne kaynaklı olduğunu ve ne yapılması gerektiğini yalnızca hekiminiz bilir!

•Komşusuna iyi gelen ilacın kişinin kendisine zarar verebileceği unutulmamalıdır.

•Başkasının antibiyotiği kullanılmamalıdır.

Ne Yapmalıyız?

•Antibiyotiğin saklanması, hekimin önerdiği tedavi süresi ile sınırlı tutulmalıdır.

•Antibiyotikler, ileride kullanılmak amacıyla evde bulundurulması gereken ilaçlar değildir.

•İlaç; hekimin veya eczacının önerisi dışında farklı bir yolla (çiğnenerek, kırılarak, bölünerek veya suda çözülerek) kullanılmamalıdır.

•Unutmayınız ki; her ilaç her kullanım şekline uygun olarak üretilmemiştir.

Hasta kendisini iyi hissetse bile tedaviyi hekimin belirttiği süreden önce sonlandırmamalıdır. Aksi halde antibiyotik direnci gelişebilir.

Bilinçsiz

   Antibiyotik

      Kullanarak

         Çocukların

              Geleceğini

                 Çalmayın!

•Antibiyotikler, hekimin gerekli görmesi halinde uygun süre ve uygun dozda kullanılması gereken ilaçlardır.

•Antibiyotiklerin uygun olmayan kullanımı, etkinin yok olmasına sebep olan dirence neden olur.

•Antibiyotikler yalnızca eczanelerden temin edilmeli ve hekime danışılmadan antibiyotik kullanılmamalıdır.

Hazırlayan : Arif Ergen